Podstawowe normy związane z wentylacją mieszkań

Przepisy prawne dotyczące wentylacji

1. „Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r w sprawie warunków technicznych jakimnpowinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie." (Dz. U. nr 75 poz. 609 z 2002r, z późniejszymi zmianami)

2. Normy stosowane w wentylacji

Normy do obowiązkowego stosowania Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 czerwca 1994 r. w sprawie wprowadzenia obowiązku stosowania niektórych Polskich Norm z zakresu budownictwa, gospodarki przestrzennej i komunalnej oraz geodezji i kartografii.

Za obowiązujące uznaje się następujące normy

• PN-89/ B-01410 Wentylacja i klimatyzacja. Rysunek techniczny. Zasady wykonywania i oznaczenia
• PN-83/B-03430 Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania
• PN-67/B-03410 Wentylacja. Wymiary poprzeczne przewodów wentylacyjnych
• PN-73/B-03431 Wentylacja mechaniczna w budownictwie. Wymagania
• PN-89/B-10425 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły. Wymagania techniczne i badania przy odbiorze

Inne normy związane

• PN-EN 779+AC:1998 Przeciwpyłowe filtry powietrza do wentylacji ogólnej. Wymagania, badania, oznaczanie
• PN-77/B-02011 Obciążenia w obliczeniach statycznych. Obciążenie wiatrem
• PN-68/B-01411 Wentylacja. Urządzenia i elementy urządzeń wentylacyjnych. Podział, nazwy i określenia
• PN-76/B-03420 Wentylacja i klimatyzacja. Parametry obliczeniowe powietrza zewnętrznego
• PN-78/B-03421 Wentylacja i klimatyzacja. Parametry obliczeniowe powietrza wewnętrznego w pomieszczeniach przeznaczonych do stałego przebywania ludzi
• PN-87/B-03433 Wentylacja. Instalacje wentylacji mechanicznej wywiewnej w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych. Wymagania w wielopoziomowym mieszkaniu domu wielorodzinnego -30 m3/h

Najważniejszą normą z punktu widzenia projektanta jest norma PN-83/B-03430

Dnia 8 lutego 2000 r. uchwalono zmianę Az-3 do tej normy

Najważniejsze postanowienia normy:

Budynki mieszkalne

1. Strumień objętości powietrza wentylacyjnego w budynku mieszkalnym jest określony przez sumę strumieni powietrza usuwanego z pomieszczeń pomocniczych. Strumienie te powinny wynosić co najmniej:

• w kuchni z oknem zewnętrznym, wyposażonej w kuchenkę gazową lub węglową - 70 m3/h
• w kuchni z oknem zewnętrznym, wyposażonej w kuchenkę elektryczną:

a) w mieszkaniu do 3 osób - 30 m3/h

b) w mieszkaniu dla więcej niż 3 osób - 50 m3/h

• w kuchni bez okna zewnętrznego wyposażonej w kuchnię elektryczną - 50 m3/h
• w łazience ( z WC lub bez) - 50 m3/h
• w wydzielonym WC - 30 m3/h
• w pomocniczym pomieszczeniu bezokiennym - 15 m3/h
• w kuchni bez okna zewnętrznego, wyposażonej w kuchnię gazową obowiązkowo z mechaniczną wentylacją wywiewną - 70 m3/h
• dla pokoju mieszkalnego oddzielonego od pomieszczeń kuchni, łazienki i WC więcej niż dwojgiem drzwi lub pokoju znajdującego się na wyższym poziomie w wielopoziomowym domu jednorodzinnym lub w wielopoziomowym mieszkaniu domu wielorodzinnego- 30 m3/h

Zaleca się ponadto projektowanie urządzeń wentylacyjnych umożliwiających okresowe zwiększanie strumienia objętości powietrza do co najmniej 120 m3/h.

Prawidłowa wentylacja powinna zapewniać doprowadzenie powietrza do pokoi oraz kuchni z oknem zewnętrznym oraz usuwanie powietrza zużytego z kuchni, łazienki, oddzielnego ustępu, ewentualnego pomocniczego pomieszczenia bezokiennego (składzik, garderoba), pokoju oddzielonego od tych pomieszczeń więcej niż dwojgiem drzwi, pokoju znajdującego się na wyższym poziomie w wielopoziomowym domu jednorodzinnym lub wielopoziomowym mieszkaniu domu wielorodzinnego.

2. W budynku o wysokości do 9 kondygnacji może być stosowana wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna.

W budynkach wyższych należy stosować wentylację mechaniczną wywiewną lub nawiewno-wywiewną.

3. W mieszkaniach wyposażonych w paleniska na paliwo stałe, kominki lub gazowe podgrzewacze wody z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin, może być stosowana tylko wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna wentylacja nawiewno-wyciągowa.

4. Dopływ powietrza zewnętrznego do pokojów mieszkalnych oraz kuchni z oknem zewnętrznym powinien być zapewniony w sposób

a) W przypadku zastosowania okien charakteryzujących się współczynnikiem infiltracji a mniejszym niż 0,3m3/(m*h*daPa2/3), przez nawiewniki powietrza o regulowanym stopniu otwarcia usytuowane:

• w górnej części okna ( w ościeżnicy, ramie skrzydła, między ramą skrzydła a górną krawędzią szyby zespolonej), lub
• w otworze okiennym (między nadprożem a górną krawędzią ościeżnicy, w obudowie rolety zewnętrznej), albo
• w przegrodzie zewnętrznej ponad oknem.

Strumień powietrza przepływającego przez całkowicie otwarty nawiewnik, przy różnicy ciśnienia po obu jego stronach 10 Pa, powinien mieścić się w granicach:

• od 20 do 50 m3/h, jeśli zastosowana jest wentylacja grawitacyjna
• od 15 do 30 m3/h, jeśli zastosowana jest wentylacja mechaniczna wywiewna

Strumień powietrza przepływającego przez nawiewnik, którego element dławiący znajduje się w pozycji całkowitego zamknięcia, powinien zawierać się w granicach od 20 do 30% strumienia przy jego całkowitym otwarciu.

W budynkach o wysokości do 9 kondygnacji włącznie dopuszcza się doprowadzenie powietrza przez okna charakteryzujące się współczynnikiem infiltracji a wyższym niż 0,5 a nie większym niż 1,0 m3/(m*h*daPa2/3), pod warunkiem że okna wyposażone są w skrzydło uchylno - rozwieralne, górny wywietrznik uchylny lub górne skrzydło uchylne.

b) Przez otwory nawiewne wentylacji mechanicznej

2) Powietrze z pokojów mieszkalnych powinno być odprowadzane przez otwory wyrównawcze umieszczone ponad drzwiami lub w ich górnej części lub przez otwory wywiewne. Dopuszcza się odprowadzenie powietrza przez szczeliny pomiędzy dolną krawędzią drzwi a podłogą. Przekrój netto otworów lub szczelin powinien wynosić co najmniej 80 cm2.

3) Dopływ powietrza wewnętrznego do kuchni, łazienek, ustępów oraz pomocniczych pomieszczeń bezokiennych powinien być zapewniony przez otwory w dolnych częściach drzwi lub przez szczeliny pomiędzy dolną krawędzią drzwi a podłogą lub progiem. Przekrój netto otworów lub szczelin powinien wynosić min. 220 cm2 (wartość zgodna z zapisem w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych).

4) Do poszczególnych pionów wentylacyjnych powinny być przyłączone tylko pomieszczenia o tym samym charakterze (kuchenne, sanitarno-higieniczne itd.). Nie dopuszcza się pionów obsługujących mieszkania do usuwania powietrza z pomieszczeń niemieszkalnych(piwnice, pralnie, suszarnie itd.)

5) Wentylacja piwnic - minimum 0,3 wymiany na godzinę.

6) Poddasza winny mieć zapewniony dopływ i odpływ powietrza przez otwory w zewnętrznych przegrodach budowlanych.

7) Klatki schodowe powinny mieć w górnej części otwór wywiewny o przekroju netto 200 cm2

8) Rura zsypu śmieci powinna mieć wylot ponad dachem a strumień powietrza wywiewanego powinna wynosić co najmniej 200 m3/h.

9) Pomieszczenia pralni domowych powinny mieć zapewnioną wentylację odpowiadającym minimum 2 krotnej wymianie powietrza na godzinę.

10) Pomieszczenia suszarni bielizny powinny mieć zapewnioną wentylację odpowiadającą 1 wymianie powietrza na godzinę.

Budynki zamieszkania zbiorowego.

1) Strumień objętości powietrza wentylacyjnego powinien wynosić

a) dla pokojów mieszkalnych - 20 m3/h dla każdego mieszkańca lecz nie mniej niż 1 wymiana na godzinę

b) dla pokojów zbiorowego przebywania ludzi (świetlice, pokoje nauki, jadalnie) - 20 m3/h dla każdej przebywającej osoby

c) dla pokojów klimatyzowanych oraz wentylowanych o nie otwieranych oknach - 30 m3/h

d) kuchnie, łazienki oraz ustępy przeznaczone dla użytku indywidualnego jak dla budownictwa mieszkaniowego

Budynki użyteczności publicznej:

1) Strumień objętości powietrza wentylacyjnego powinien wynosić

a) Pomieszczenia przeznaczone na stały i czasowy pobyt ludzi

• 20 m3/h dla każdej przebywającej osoby
• 30 m3/h dla każdej przebywającej osoby jeżeli dopuszcza się palenie tytoniu
• 15 m3/h dla każdego dziecka (żłobki i przedszkola)

klimatyzowane oraz wentylowane pomieszczenia o nie otwieranych oknach - 30 m3/h dla każdej przebywającej osoby, 50 m3/h jeśli jest dozwolone palenie

Przy zastosowaniu wentylacji grawitacyjnej można stosować jedynie przewody indywidualne. Dopuszcza się odchylenie przewodu od pionu o kąt 30 stopni. Prawidłowe usytuowanie przewodów wentylacyjnych zgodnie z PN-89/B-10425

Jeżeli kąt nachylenia połaci dachowej jest nie większy niż 12 stopni wymiar B winien wynosić min.0,6m. Przy dachach o kącie nachylenia powyżej 12 stopni i:

• pokryciu łatwo palnym wymiar B winien wynosić min. 0,6 m
• pokryciu niepalnym lub trudno palnym wymiar B winien wynosić min. 0,3 m a wymiar A min. 1,0m